GNU/Linux Temel Komutlar
Linux işletim sistemine yeni geçtiyseniz temel gnu/linux komutlarını bulmakta zorlanabilirsiniz. Bu bölümde başlagınçta işinize yarayacak birçok gnu/linux komutunu bulabilirsiniz. Bu yazının devamı niteliğinde bir yazı daha gelebilir.
Önemli tüm diğer temel linux komutlarını vermeden önce bahsetmek istediğim bir komut var. Bu komut “man” komutu. man komutu sayesinde kullanımını bilmediğiniz komutların nasıl kullanıldıklarını, ne işe yaradıklarını, yaratıcısını ve benzer komutları öğrenebilirsiniz.
Manual kelimesinin kısatlması olan man, gnu/linux üzerinde kullanılan komutların manual sayfalarını görmenizi sağlar.
man komut şeklinde kullanılır. Örneğin man touch ile touch komutu hakkında bilgi edinebilirsiniz.
Dizinler/Klasörler Arasında Gezme ve İçeriğini Listeleme
pwd
Bulunduğumuz dizini görmemizi sağlar.
cd
Change Directory’nin kısaltımıdır. Dizin değiştirmek için kullanılır. cd Desktop şeklinde kullanılır. Üst dizine geçmek için cd .. yapabilirsiniz.
ls
Sade kullanımı bulunduğunuz dizindeki alt dizinleri ve dosyaları görüntülemek için kullanılır. Farklı dizinlerin içeriğini merak ediyorsanız, ls görüntülenecek/olan/dizinin/adresi şeklinde kullanılır
Dosya İşlemleri
Dosya oluşturma
touch
Dosya yaratmak için kullanılır. touch file.txt şeklinde kullanılır
cat
Bir dosyanın içeriğini ekrana basar. cat file.txt şeklinde kullanılır.
Dosya Taşıma, Kopyalama ve Silme
cp
Dosya kopyalamak için kullanılır. cp kaynak hedef şeklinde kulanılır.
mv
Dosya taşımak için kullanılır. mv kaynak hedef şeklinde kullanılır.
rm
Dosya silmek için kullanılır. rm dosya olarak kullanılır. rm *.txt şeklinde de kullanabilirsiniz. Bu şekilde bir kullanım bulunulan dizindeki sonu txt ile biten bütün dosyaları siler.
Dizin Oluşturma ve Silme
mkdir
Dizin oluşturmak için kullanılır. mkdir dizin_adı şeklinde kullanılır.
rm
Dizin silmek için de kullanılır. rm -r dizin ile dizin altındaki alt dizin ve dosyaların silinmesi sağlanabilir. rm -rf dizin ile güç kullanarak silme işlemini gerçekleştirebilirsiniz. Kullanırken dikkatli olun.
Dosya Sıkıştırma, Açma ve Arşivleme
tar
Dosyaları arşivlemek için kullanılır. tar cf dosyalar.tar dosya1 dosya2 dosya3 şeklinde kullanılır. Bu komut; dosya1 dosya2 ve dosya3 adlı dosyaları, dosyalar.tar adlı tar arşivinde birleştirir.
gzip
Dosya sıkıştırmak için kullanılır. gzip dosya şeklinde kullanılır. Sıkıştırılmış dosyanın uzantısı “.gz” olur.
bzip2
Dosya sıkıştırmak için kullanılır. bzip2 dosya şeklinde kullanılır. Sıkıştırılmış dosyanın uzantısı “.bz2” olur.
gunzip
gzip kullanılarak sıkıştırılmış dosyaları açar. gunzip dosya.gz şeklinde kullanılır.
bunzip2
bzip kullanılarak sıkıştırılmış dosyaları açar. bunzip2 dosya.bz2 şeklinde kullanılır.